کلید محافظ جان RCD مخفف عبارت ( Residual Current Device) و یا RCCB مخفف عبارت (Residual Current Circuit Breaker) به کلید هایی گفته می شود که با نشخیص نشت جریان مدار را در کسری از ثانیه قطع کرده و مانع از صدمات جانی ناشی از نشت جریان میگردد.
اساس عملکرد کلید محافظ جان بدین گونه است که با مقایسه جریان فاز و نول (رفت و برگشت مدار) در صورت مشاهده اختلاف سریعا مدار را قطع میکند . لازم به ذکر است در مدارهای تک فاز جریان رفت و برگشت می بایست برابر باشد و اختلاف جریان فاز و نول ناشی از نشت جریان بر اثر اتصال هادی فاز با زمین اتفاق خواهد افتاد که جریان بجای عبور از سیم نول ، از طریق زمین به منبع باز میگردد . جریان نشتی ممکن است از راه بدن فردی که با زمین تماس دارد و تصادفاً دستش با قسمت برقدار مدار تماس پیدا کرده است نیز بوجود آید .کلید محافظ نشتی جریان بصورت دو پل ( برای مدار تکفاز ) و چهار پل ( برای مدار سه فاز ) عرضه می شوند.
انواع کلید محافظ و قطع کننده مدار RCCB
این کلید ها در ۳ تیپ عرضه می شود :
کلید محافظ نشتی جریان تیپ AC:
کلید محافظ جان یا کلید محافظ نشتی جریان RCCB تیپ AC قابلیت تشخیص جریانهای نشتی با شکل موج متناوب AC را دارند. این گروه از کلید محافظ جان بصورت 2 پل و 4 پل در دسترس است. رنج جریان نامی از 16 تا 125 آمپر و رنج جریان نشتی 0.5A , 0.3A , 0.1A , 0.03A , 0.01A بوده و ولتاژ کاری 200 تا 400 ولت می باشد.
کلید محافظ نشتی جریان تیپ A:
کلید محافظ جان یا کلید محافظ نشتی جریان RCCB تیپ A قابلیت تشخیص جریان نشتی با شکل موج متناوب AC و مستقیم DC پالسی را دارند. این گروه کلید محافظ جان در انواع 2 پل و 4 پل ارائه می گردند. رنج جریان نامی از 16 تا 80 آمپر و رنج جریان نشتی 0.5A , 0.3A , 0.1A , 0.03A , 0.01A بوده و ولتاژ کاری 200 تا 400 ولت است. مدل خاصی از این کلید محافظ جان برای شبکه هایی با ولتاژ 500 ولت نیز ارائه شده است.
کلید محافظ نشتی جریان تیپ B:
کلید محافظ جان یا کلید محافظ نشتی جریان RCCB تیپ B قابلیت تشخیص جریان نشتی با شکل موج متناوب AC و مستقیم DC پالسی تا فرکانس 1 مگاهرتز و مستقیم DC صاف را دارند. این گروه کلید محافظ جان نیز در انواع 2 پل و 4 پل ارائه می گردند. رنج جریان نامی از 16 تا 125 آمپر و رنج جریان نشتی 0.03A تا 0.3A بوده و ولتاژ کاری 230 تا 400 ولت است. همچنین مدلهای خاصی از این تیپ محافظ جان با قابلیت کار تا ولتاژ 500 ولت و یا رنج جریان نشتی تا 0.5 آمپر نیز وجود دارند.
حساسیت کلیدهای محافظ جان با توجه به نوع حفاظت انتخاب می‌شوند:
حساسیت بالا (HS):
۶ – ۱۰ – ۳۰ میلی آمپر (برای تماس مستقیم / حفاظت جان):حفاظت انسان در مقابل تماس مستقیم – معمولا” 6، 10 و 30 میلی آمپر در نظر گرفته می‌شود. ولی به دلیل قطع مکرر مدار به هنگام وقوع جریانهای نشتی 6 و 10 میلی آمپر ، بیشترین حساسیت مورد استفاده 30 میلی آمپر است.
حساسیت متوسط (MS):
۱۰۰ – ۳۰۰ – ۵۰۰ – ۱۰۰۰ میلی آمپر (برای حفاظت از آتش):حفاظت تجهیزات در مقابل خطر آتش سوزی – معمولا” 300 میلی آمپر در نظر گرفته شده می‌شود.
حساسیت کم (LS):
۳ – ۱۰ – ۳۰ آمپر (معمولاً برای حفاظت از ماشین آلات)
بررسی ها
هنوز هیچ بررسی وجود ندارد.